Kutanthaura Baibulo, Buku la Msambizgi, Capstone Module 5, Tumbuka edition

/ 3 0 5

K U T A N T H A U R A B A I B U L O

Nkhani, Chisambizgo, na Mpingo (Mwakulutirizga)

Fundo ya chinkhonde na chinayi: Nkhani zikupereka vyakulondezga na masakaramente Tikwenera kukumbukira kuti ivyoYesuwakendamo vikiza pambere kughanaghanira na kulangurukirapo za iyo kundabeko. Apa tikung’anamura kuti umoyo ukiza pambere kulanguruka kundize. Ivyo Yesu wakajumphamo kukaba, nga ndi umo tikuwonera, mukati munkhani, kweniso tikwenera kumanya kuti kukasangikangamu vyakuchitikanavisangurusko.Vimanyikwiro, vyakuchitika, vilongoleronavyovikaba vimoza vya vya makani. Vyakuchitika pavyekha ndi nkhani iyo yili muvyakuphara. Mwantheura, pali kufuma vyakuchitika ivyo mukati mwake muli umoyo, nyifwa, na kuwukaso kwa Yesu Khristu. Kuwuka uku ndiko Paulosi wakukuchema kuti ubapatizo. Pakabaso kurya kwakuzirwa chomene uko kakazgoka kaluso, chakurya na chakumwa, ivyo vikwimira kujipereka kwa Yesu Khristu. Mwaufupi, pakaba nkhani mukufumira mu umoyo wa banthu na izo zikapokelereka kufumira mu miwiro na migonezi iyo yikajumphapo izo zikapanga vyakukondwelera vya banth bakupulikana pa ukuru wa Chiuta. Ivi vikamba kuchemeka kuti masakaramente. Nkhani (lizgu), kukondwelera, (visangurusko), na maluso (sakaramente) vyose ivi vikwendera pamoza. Ndipo wuli, vingamanya kuchitika kuti maluso ghangamanya kutaya umoza wake na nkhani uko luso lili kufumira chifukwa cha vizgobi na kuwerezgawerezga. Usange ichi chachitika, banthu kabiri – kabiri bakulutirizga kuchita luso lila chifukwa cha kuzgobera kwambura kulangurukapo na za ching’anamuro chake. Pakukhumba kuwezgerapo kuzirwa kwa luso lila, tikwenera kuweleramoso na kukalabiska nkhani uko luso lili kufumira. Kuwuska nkhumbi mu mpingo ndiyo njimoza mwa nthowa zakuwerezgerapo kachitiro kaweme ka maluso agha.

Fundo ya Chakhumi: Nkhani ndi Mbiri.

Pakuti nkhani zilije fundo yimoza, zikwenera kujalirika muching’anamuro chimoza pera chara. Nkhani zili na umoyo pazekha ndipo muwiro wuli wose ukutoramo ivyo ungamanya kusambiramo mwakukoleranako. Umaliro wake ndi usambazi ukuru chomene. Mbiri ndi jambuko uko tikutorako nkhani ngan ndi umo zikubira na umo ziliri mu unenesko wake wose. Mwachisanisani, mbiri yikuponoska nkhani kuluso lakuti banthu babikemo ivyo bakughanaghana pa bekha na kutaya unenesko uwo wuli munkhani yose.