Ukaboni wa Chipangano chasono pa Yesu Khristu na Ufumu wake: Buku la Msambiri

2 3 4 /

UKABONI WA CHIPANGANO CHASONO PA YESU KHRISTU NA UFUMU WAKE

Vyakubazga ivyo vikukhwaska makani gha Mizgezge (Mwakulutirizga)

• Baibulo likujiyowoya lekha munthowa iyi (mwachiyerezgero, buku la baHeberi, Chihema, Usofi) Fumbo ndakuti: kasi titebeteske Chipangano Chakare nga ndi umo Yesu wakachitira pakutanthaura mwakutebeteska Mizgezge? Kutanthaura kwa kulabiska pa Khristu: Mesiya Yesu wakugumanya ma Testamente ghabiri Khristu wakufiska mwa iyo mwene vyakukhumbikwa vya mu Chipangano chakare, vyakwenelera vya vyakwimira, vizgezge vya muchipangano chakare pa ivyo vikwiza munthazi. Unenesko uwu ukawonekera mu Chipangano chakare ndipo ukafiskika mu chipangano chasono; kung’azima kwa muchipangano chakare kukufiskika kuba kubara muchipangano chasono. Mizgezge ya mu Chipangano chakare yikusanga kufiskika kwake mu chipangano chasono munthowa zinandi waka: (1) Visambizgo vyakakhaliro na marango ghake vikusanga kufiskika mukusambizga kwa Yesu Khristu (2) Vikondwelero na unenesko wakufikapo uwo wuli muchipangano chakare vikaba mizgezge waka iyo yikusanga kufiskika mwa Yesu Khristu (3) Uchimi wa Mesiya uwo ukaphalikirathu mu chipangano chakare ukafiskikira mwa Yesu Khristu na mu mbiri ya Chipangano Chasono. Mu vyose ivi kukuwoneka kuti Matestamente ghose ghabiri ghali Pamoza. Chipangano chasono kuti chikukhozgera waka chipangano chakare chara kwene chikufiska ivyo vili kuvumbukwa muchipangano chakare. Nga ndi umo buku la Baheberi likuywoyera kuti, “Pakuti Chiuta wakatighanaghanira kutinozgera ise vinthu viweme vyakuruska. Ŵakachita ntheura kuti ŵaŵe ŵakufikapo nadi pamoza na ise.” (Baheberi 11.40). Pakuti ivyo vikavumbatirika muchipangano chakare, vili kuvumbukwa na kulongosoreka muchipangano chasono.

 Norman Geisler, To Understand the Bible Look for Jesus . (1979) 2002. p. 68

Umo Paulosi na Bapostole bakabazgiranga Mazgu gha Chiuta

Nga ndi umo vikuwonekera pakweru, kutanthaura uko Paulosi na balembi ba Chipangano Chasono bakachitanga pa Mazgu gha Chiuta, mukaghanaghaniro ka uzimu, bakatanthauranga mwamchindindi chomene, mwakuti ching’anamuro cha ivyo Mazgu ghakung’anamura vikaba mukati mwamalemba kwakuyana na umo ghali kulembekera. Nthowa iyo Paulosi wakatebeteskanga yikaba ya Mzgezge, Chiyerezgero, panji chakwimira (Baroma 5.14; 1 Bakorinto 10.6, etc.);

 Manlo Simonetti, Biblical Interpretation in the Early Church . p. 11-12