Kutanthaura Baibulo, Buku la Msambizgi, Capstone Module 5, Tumbuka edition
/ 3 5 5
K U T A N T H A U R A B A I B U L O
Kalembekero ka Baibulo Kutanthaulira Baibulo nga ndi umo ma Buku ghake ghalikulembekera Tampokelerani mu visambizgo vya Msambizgi vya chisambizgo cha chitatu, Kalembekero kaMabuku ghamu Baibulo: kutanthaulira Baibulo nga ndi umo lili kulembekera. Ulato ukuru chomene ngwakuti tipulikiske kuzirwa kwakupulikiska katebeteskero ka nthowa izo balembi ba Baibulo bali kulondezga pa kulemba Baibulo. Usange tikubazga Baibulo tikuwona kalembelo kakupambana – pambana nga ndi umo balembi bali kuchiwonera. Tikuwona luso lakupambana – pambana nga ndi umo balembi bakalemberanga kwakuyana na umo bakatutuzgikira na Mzimu Mtuba. Tikuwonamo sumu, ndakaturo, makalata, uchimi, apokalipto, vinjeru na vinyake vinandi. Mwaunenesko wose balembi kuti bakagomezganga nthowa yimoza pera chara pakalembero, kwene bakagomezganga nthowa zakupambana – pambana kwakuyana na luso lawo na uthenga uwo bakaba nawo. Ndipo ndi usange tikupulikiska maluso ghakupambana – pambana agha ndipo tingamanya kupulikiska ivyo balembi bakakhumbanga kupereka ku banthu. Kasi chomenemene kalembekero ka Baibulo kakupambana wuli? Larry W. Hurtado wakulongosora mwantheura mu buku la Dictionary of Jesus and the Gospels : Kalembero ka pakweru ndi mtundu wa vyakulemba, ako kakukonkhoska vinthu mwapakweru waka panji nkhani za kuchita kwata. Luso ili lakalembero kuti likukhalilira waka pamozamoza chara kwene likusintha – sintha kwakuyana na nyengo ndipo kalembero ako kakutchuka chomene mumuwiro unyake kuti nkhakutchuka mumuwiro unyake chara. Pakupenjerezga kumanya luso lakalembero, ntheura, tikwenera kutebeta na maluso na kunga’anamulira uko kukwenelera na nyengo iyo buku likalembekera. Mwachiyerezgero, fundo ya kalembero ka uthenga uweme ghakwenera kweruzgika pa kulabiska ivyo vikalembekanga munyengo ya muwuso wa Baroma. Luso na nthowa yakalembero yikwenera kuwoneka na kuyaniskika na umo banthu bakalemberanga munyengo zakale. Kulabiska na kubikapo mtima pa vinthu vichoko waka vingamanya kupereka mazgoro ghambura kwenelera. Vinthu ivyo tikulabiska apo tikusanda kalembero na luso la buku ndi ivi: vinthu ivyo vili kutebeteskeka pa kupereka uthenga (Mwachiyerezgero, kabiro, luso, ulato, vyombo) ulato wa mlembi, umo vinthu vili kundondoloskekera, na umo makani ghalili.
V y a k u l e m b a k w a M s a m b i z i 3
1 Page 129 Jando la chisambizgo
Made with FlippingBook Digital Publishing Software