Ufumu wa Chiuta, Buku la Msambizgi

/ 3 2 9

UFUMU WA CHIUTA

Mukaghanaghaniro kanyake, ntchakwenelera chomene kupulikiska kuti kabiro ka Chiuta nga ngwa nkhondo ntchinthu icho chili pakatikati pa Ufumu wa Chiuta. Tikwenera kumanya kuti mu Baibulo, Chiuta wakuwoneka kuti ngwakurwa nkhondo apo banthu bake bakurwa na barwani ba Chiuta. Mwachiyerezgero, pali zinyengo apo banthu bakumrumba na kumkwezga Chiuta apo bakudunjikana na barwani bawo. Nyengo zinyake banthu bakamsopanga Chiuta na kumurumba pambere bandarute kunkhondo. Basirikali ba Israyeli bakeneranga kujinozgekeskera pakukarwa nkhondo iyo Chiuta ndiyo ndi mrongozgi. Banthu bakakotorekanga, icho chikaba chinthu chambura kwenelera usange banthu bakuruta kunkhondo (Yoshuwa 5; Vya mu Mtendeko 34). Pali kukaboni wakurongora kuti mlimo wuli wose wakuchita nkhondo muzina la Yahweh ukadangilirikanga na chisopo na sembe, ivyo vikurongora kuti nkhondo zikaba nkhondo pera chara kwene zikakhwaskanga uzimu. Ufumu wa Chiuta wuli kukhazikika pa zinkhondo; Chiuta wakurwa nkhondo na barwani bake awo bakutinkhana na ukajiyimire wake (1 Samuwele 13.1–15). Udumuliro wa Chiuta wakukhazikiskaso Ufumu wake mucharu ukuwonekera kabirikabiri apo ukupharika na Chiuta mweneko apo wakuti, “nditi ndibenge Chiuta wawo ndip babenge banthu bane” (Yeremiya 11.4; 24.7; 30.22; 32.38; Ezekiyeli 11.20; 14.11; 36.28; 37.23; Zakariya 8.8). Mavesi agha ghakurongora kuti Chiuta, kwizira muphangano lake na malaghizgo ghake kwa Abrahamu na banthu bake, wali kujilongora kuchilengiwa chake kwambura kukorako, pakurwa na barwani ba banthu bake mumalo mwawo. Wali kuzirwiska banthu pakubabika kuba chuma chake cha mtengo wapachanya nkhanira ( segulla , Kufuma 19.5; Marango gha Chibiri 7.6; 14.2; 26.18; Masalmo 135.4; Malakayi 3.17). Chinthu chakuzirwa chomene pakupulikiska khumbiro la Chiuta nkukoleranako uko kulipo pakati pa ukajiyimire wake na ulato wa uchizi wake, chitemwa, lusungu, chitemwa-chamuphangano lake. Tikuwonaso khumbiro la Chiuta pakuwombora banthu bake apo wakanjira mu phangano na Abrahamu, Davide na Israyeli yose.

 5 Peji 44 Kulongosora fundo yakwamba

 6 Peji 47 Kulongosora chigaba chachibiri

“Israyeli” likaba zina ilo mngelo wakamupa Yakobe apo wakati warwa na Mngelo usiku wose malo ghakuchemeka Peniel (Vya mu Mtendeko 32.28). Zina likakaperekeka chifukwa cha kulimbana uko Yakobe wakachita na mngelo usiku wose, chifuwa Yakhobe wakarwa na Chiuta ndipo wakalimbalimba na kutonda.

 7 Peji 49 Kulongosora fundo yachitatu

Made with FlippingBook Digital Publishing Software