Ukaboni wa Chipangano chakale pa Yesu Khristu na Ufumu wake, Buku la Msambiri

/ 1 9

UKABONI WA CHIPANGANO CHAKALE PA YESU KHRISTU NA UFUMU WAKE

Msungiliri wa Layizgo

Kujipereka

Vya mu Mtendeko 3.15 - Nditi ndiŵike urwani pakati pa iwe na mwanakazi, pakati pa mphapu yako na mphapu yakhe. Iyo wati waphwanyenge mutu wako, ndipo iwe uti urumenge chitende chakhe. Kasi mukusungilira malayizgo ghinu ku banthu, panji mukutondeka kusunga na kufiska ivyo mwapangana? Wupu wakumanyikwa wa chibaro cha banarume bali kujipa zina lakuti “ Basungiliri ba Layizgo,” bakuphara vigaba vinkhonde na vibiri (7) ivyo bakupangana kwa Chiuta na kwa yumoza na munyake pakusungilirana na kufiska mapangano ghawo kwa Chiuta. Fundo ya Layizgo njakuzirwa chomene mu wuzengezgani withu, kufumira mukutemwana kwithu pa nthengwa, kufikira nyengo yakufumiramo mucharu, tikukhalira mapangano na malayizgo. Unenesko, fundo ya phangano na layizgo njakuzirwa chomene na yapachanya chomene mu madazi ghithu. Mapangano ghakupangika pakati pa vyaru, balongozgi ba vyaru, bankhondo, mawupu gha vyamalonda, banthu bamumbumba yimoza, na bakutebeta milimo. Kwambura fundo na kabiro kakusunga malayizgo na mapangano, charu chose chitondekenge kwenda. Chinthu chimoza chipusu chomene na chakwenelera icho ntchakovwira pa kupulikiska makora nkhani ya Baibulo ndi fundo ya kupangana na kufiska malayizgo. Munthowa yimoza, Baibulo lose likwenera kuwoneka kuba nkhani ya Chiuta, Kajiyimire payekha, apo wakulayizga na kufiska, Chiuta wa Isirayeli, Yaweh, Chiuta na Dada wa Fumu yithu Yesu Khristu mwene uyo wakulayizga ku banthu bachigaruka (Adamu na Hava) na chinjoka icho chikampusika Mwanakazi. Muchigaba cha Malemba ichi, Chiuta wakupangana, layizgo ilo likhwaskenge chinjoka na mwana wa Mwanakazi. Mu masambiro ghakukhwaska makani gha Chiuta (theology) layizgo ili likuchemeka kuti “protoevangelium,” kung’anamura kupharazgika kwa Ivangeli ka kwamba, wene uwo mbu thenga wa Chiponosko ku banthu wakwamba mu Baibulo. Apa Chiuta ndikuti wakubika lufura lwa chiponosko cha banthu mwaufupi chomene. Kubikika kwa nkhani iyi kukulongora kwananga uko bakananga banthu babiri bara bakudankha, Adamu na Mwanakazi wake Hava apo bakarya chipasi cha nkhuni ilo Chiuta wakabakanizga. Njoka, ndiyo yikamupusika Hava mwakuti waleke kupulikira Chiuta pa kurya chipasi cha mkhuni lakukanizgika. Adamu na Hava bali pamaso pa Chiuta wose babiri mwene uyo wakuberuzga. Pakuyowoya kwa njoka yira, Chiuta wakuphara pakweru na vyakunthazi ivyo vikupangiska chigaba ichi cha malemba kuti ube uthenga wakwamba wa kuwumaliro chiponosko cha banthu mu Baibulo.

1