Ukaboni wa Chipangano chakale pa Yesu Khristu na Ufumu wake, Buku la Msambiri

2 0 2 /

UKABONI WA CHIPANGANO CHAKALE PA YESU KHRISTU NA UFUMU WAKE

Mpingo wuli kupulikana kuti Yesu wakaba Mesiya chifukwa cha umo wakafiskira uchimi wa Mesiya

Kwamba pakwamba, mpingo ukapharazga kuti Yesu, wakazguka kubakufwa, wakakwelera kuchanya, na kuba Mesiya pakufiska Malemba, ndipo ivi vikafiskika kufumira mumalemba agho ghakuyowoya na vya iyo. Vesi lakuchiska chomene makani agha ndi la Masalimo 110.1, lenelilo lili kuyowoyeka mu mabuku gha Ivangeli na buku la Milimo, makalata gha Paulosi na kalata wa ku Baheberi. Kuwuka kwa Yesu Khristu pa zuba la chitatu kungaba kuti kukachitikira ukaboni kufumira pa Hoseya 6.2, lene lilo likuyaniskika na chiuka kubakufwa mukayowoyero na machitiro gha ba Yuda, kwene kuti likuzunurika chara mu chipangano chasono. Kukhara muthumbo ya chisomba kwa madazi ghatatu (Yona 1.17; Mateyo 2.1), nkhani iyo yikutebeteskekaso na ba Yuda kung’anamura kuwuka kubakufwa, likutebeteskekaso pa kung’anamura kuzguka kwa Yesu Khristu, Mateyo 12.40. Kuwuka kwa Yesu Khristu nga ndi Mesiya, kuli kufiska malemba gha pa Masalimo 2.7, mazgu agho ghali kuzunurika pa Milimo 13.33; Baheberi 1.5; na 5.5 ndipo ghakughanaghanirika kuba ghakudangilira mukalembero ka Paulosi ku Baroma 1.4. Chipaturo chenechichi ghangabaso ghakwimilira na kuchitira ukaboni pa ubatizo wa Yesu Khristu, Mariko 1.11, nanga wuli ghakukhwaska chomene makani gha pa Yesaya 42.1. Mwantheura, kuphara za uMesiya wa Yesu kukufumira pa chiuka mpaka pa ubapatizo. Makani gha mesiya pa Masalimo 118 ghakukhwaskika na kuzirwa kwa Chiuka cha Yesu Khristu agho ghali pa Milimo 4.11 na 1 Peterosi 2.7, na Mateyo 21.42; Mariko 12.10-11; na Luka 20.17, makani ghakukhwaska Yesu Khristu apo wakanjira mu Yerusalem, Mateyo 21.9; Mariko 11.9; na Yohane 12.13. Mlimo wa munthazi wa Yesu Khristu nga ndi Mesiya wakukwezgeka pachanya pavinthu vyose ukulongosoreka mwakukuleranako na makani ghakuti, yunji nga ndi mwana wa munthu’ (Daniyeie. 7.13) mu buku la Mateyo 24.30; Mariko 13.26; na Luka 21.27, ndipo makani gha mu buku la Daniyele ghakuyowoyeka chomene mu buku la Mateyo. Pa Mateyo 26.64; Mariko 14.62; na Luka 22.69, Daniyele 7.13 likuyaniskika na Masalimo 110.1; mu buku la Uvumbuzi 1.7, likuyaniskika na Zakariya 12.10. ntchakupulikikwa makora chomene kuyowoya kuti chiuka, usange chikutanthaurika mwakulabiska pa Mesiya, ndipo mphakwambira pa kusambira vya Khristu (Christology.

4

Kufumira mu buku lakulembeka na Lindars Barnabas. “Old Testament Quotations in the New Testament.” Harper’s Bible Dictionary. 1st ed. Paul J. Achtemeier, ed. San Francisco: Harper & Row, 1985. p. 725.