Ukaboni wa Chipangano chakale pa Yesu Khristu na Ufumu wake, Buku la Msambiri

7 0 /

UKABONI WA CHIPANGANO CHAKALE PA YESU KHRISTU NA UFUMU WAKE

• Kuwezgekeramo kwa Israyeli mu charu chawo kufuma kuwuzga (Babiloni) kukwimira kuwezgekeramo kwa banthu kwizira mwa Yesu Khristu, na layizgo la chitumbiko chawo pa kwizaso kwake. Chipangano Chakare mbukaboni wa Yesu Khristu na kuwusa kwa Ufumu wake. • Vyakuchitika kubakowombokwa ba Chiuta vikuwonekera mu vinthu vitatu vyakuchitika mu mbiri ya Israyeli: Umoyo wupya wa Mpingo mwa Khristu vikuwoneka mukufuma kwa Israyeli, kuwombokwa kunkhongono za mulwani; kurwa kwa Mpingo na Satana na Charu kutonda kwake kupya nga ndi umo Israyeli wakatondera Kanani , ndipo utebeti wakupharazga uthenga uweme wa Yesu Khristu kukwimira kuponoskeka na kuwezgekeramo mwa Chiuta, na kutilazgiska ku charu chipya na kuchanya kupya pa ulongozgi wawukajiyimire wa Khristu Yesu. Mbiri ya Adamu na Banthu Kukuwonekera (Recapitulation) mu wunthu wa Yesu Khristu Chisambizgo cha kuwonekera (Latin recapitulatio; Greek, anakephalaiosis; (“kuphara mwaufupi”) kuli kufumira mu buku la Baefeso 1.10. Makani agha ghakukwaska chomene nkhwantha iyo zina lake ndi Irenaeus, nanga wuli pamanyuma balembi banandi bakamba kuyowoyapo nawo. Pali fundo zibiri pakatanthauliro ka chisambizgo ichi icho Irenaeus wakasambizganga: 1) Bakhristu bakalondezga kabiro ka Adamu na Banthu wose, katanthauliro ako kakuphara maghanoghano gha Irenaeus pa mlimo wa Yesu; 2) Yesu Khristu wali kuba mutu wa banthu wose, kutanthaula uko kupereka kukoleranako na Mazgu gha pa Baefeso 1.10. Irenaeus wakakonkonska mwakuyaniska Adamu na Yesu Khristu. Adamu wakawumbika kufimira kudongo lakulangwa, wakayezgeka na Satana, na kwiziska kwananga na nyifwa mucharu, kwizira mu uchikana maranago pakurya chipambi. Yesu wakababika na mwalli wakulangwa, wamtonda Satana, na kutonda kwananga pakuzomera kufwa pa mphinjika. Irenaeus wakusachizgaso kuti Yesu wakajumpha muzinyengo zose za unoyo, boda, msepuka, muwukirano, na kuba munthu mulara mwakuti wamanye kutozga wose awo bakubabikaso mwa Chiuta kwizira mwa iyo. Wakazgoka kuba nga ndise mwakuti tibe nga ndiyo. Kwizira mu umoyo wke, nyifwa yake, na kuzguka kwake, vyose ivyo vikatayika kwizira mukwananga kwa Adamu vikuwezgekeramo kwizira mwa Khristu. Banthu wose bali kupika upya, ndipo bakuponoskeka wose bakubikika pamoza mwa Yesu Khristu. Yesu wali I. Kubika panthazi Unenesko: Utebeti wa Mzgezge na Vyakwimira vinthu pa katanthauliro ka Baibulo

2

Kulabilira Vidiyo