Ukaboni wa Chipangano chakale pa Yesu Khristu na Ufumu wake, Visambizgo Vya Mlongozgi

3 5 0 /

UKABONI WA CHIPANGANO CHAKALE PA YESU KHRISTU NA UFUMU WAKE

wunthu wa Yesu Khristu Mesiya. Nkhwantha Craig Evans wakuyowoya mwaufupi pa mutu uwu ndipo wakuti: Fundo ya mizgezge mu Baibulo yili kujinthika pa mutu wa kulabiska pa banthu awo bakulongora kabiro ka Khristu muchipangano chakare. Tikulabiska chomene umo lizgu lili kutebeteskekera (typos), ilo likung’anamura chididimizgo panji chimanyikwiro panji chikozgo (Yohane 20.25) panji chakwimira chinthu (Milimo 7.43), ndipo pakuyowoya mwakubisirizga panji mwachinthanguni icho chikung’anamura chiyezgerero (Bafillipi. 3.17; 1 Batesalonika. 1.7; 2 Batesalonika. 3.9; 1 Timoti. 4.12; Tito 2.7; ( hypotyposis) chakwimira mu 1 Timoti 1.16; 2 Timoti 1.13) panji chenjezgo (1 Bakorinto 10.6, ( typikos), 1 Bakorinto 10.11). mukutanthaula kwa Mazgu, lizgu ili likung’anamura kuti kabiro panji kaluso mukachitiro ka vinthu panji chakwimira chinthu (Baheberi 8.5). Nanga wuli katebeteskero ka lizgu ili mukusanda kwa Mazgu na lizgu linyake ( antitypos) chikozgo panji chakukozgana nacho; Baheberi 9.24; 1 Petrosi 3.21), likusangika mumakalata gha Paulosi na makalata ghanyake, Mizgezge yakuzirwa chomene yikusangikaso mu Makalata gha Uthenga uweme (Zivangeli). ~ Craig A. Evans. “Typology.” The Dictionary of Jesus and the Gospels . J. B. Green, ed. (electronic ed.). Downers Grove, IL: InterVarsity Press, 1997. p. 862. Paul Karleen, muvyakulemba vyake wakuyowoya kuti: Ndi mumakani gha ubare uwo wuli pakati pa Mizgezge, umo uzali wose wa wa viyerezgero vikuwoneka. Ndipo nkhuzirwa kwa Mizgezge uko muvinthu vinayi ivyo vyadumbika muchisambizgo ichi, vikusazgirako kukupulikiska kwithu kwa maubare agho ghalipo pakati pa matestamente ghabiri agha. Mzgezge ndi munthu, chinthu, vyakuchitika ivyo vikwimira Yesu mu chipangano chakare ivyo vili kuchitika muchipangano chasono. Mwakulutirizga, Chipangano chakare chikwenera kuba cha unenesko mu mbiri yachinthu icho chikutoreka kuba chikozgo ndipo ndimoso kukwenera kubira muchipangano chasono. Basambiri ba Mazgu gha Chiuta bakudumbirana mwakususkana pa makani agha. Banji bakuwona kuti pali kudidimizga kwakujumphizga chomene kwakuruska umo vinthu vikwenera kubira. Kwene pachanya pavyose tikwenera kuwona kuti Mizgezge yikukoleranako na Mfiski. Fundo yikuru chomene njakuwona umo Chiuta wali kubikira Mizgezge na vyakuchitika vyake na umo Yesu wakufiskira milimo yawo mu umoyo na utebeti wake. ~Paul S. Karleen. The Handbook to Bible Study . (Electronic ed.). New York: Oxford University Press, 1987.

Made with FlippingBook Digital Publishing Software