Ufumu wa Chiuta, Buku la Msambiri

/ 2 0 1

UFUMU WA CHIUTA

Ufumu winu Wize! Vyakubazga pa makani gha Ufumu wa Chiuta (Mwakulutirizga)

wuli bakapulikana mwa ntheura, bakaba muwuzga na pasi pa muwuso wa banthu bamitundu kwa vilimika kujumpha 700. Bakawusika na vyaru vya Assyria, Babylon, na Persia, kwizaso Greece paumaliro Roma. Yesu kuti wakasuzgika kulongosora za Ufumu wa Chiuta chara chifukwa bakamanyanga icho wakang’anamuranga. Ichi ntchiyerezgero chakupulikikwa makora pa utebeti withu. Yesu wakaruta kubanthu awo bakamanyanga icho wakupharazga (kwiza kwake muthupi), wakaba wakugomezgeka pa uthenga wa Baibulo, ndipo wakabaphalira uthenga uwu mwakupulikikwa makora (wonani Luka 1.32ff; 19.11; 23.51; Mariko 11.10; 15.43; Milimo 1.6.). “Nkhani ya Ufumu wa Chiuta yikuphara mwa ufupi chigomezgo chose na laghizgo la Chipangano Chakare. Vyose ivyo Chiuta wali kuyowoya na kuchita mu Israyeli, mu mbiri yake vikufiskika mu Ufumu wa Chiuta” (Dale Patrick). 8. K weni Yesu wakupereka kapulikiskiro kanyake ka fundo iyo yikamanyikwanga na kupulikiskika kare. Wakupereka kapulikiskiro kake ka Ufumu wa Chiuta ndiposo wakupereka kalongosolero kapya ka Ufumu wa Chiuta na laghizgo lake mukasambizgiro kake. Wakupanikizga kuti Ufumu wa Chiuta ndiyo ndi fundo iyo ndi mzati wa chisambizgo cha chipangano chakare chose. Wakuzomerezgana na ba Yuda kuti Ufumu wa Chiuta nkhwiza kwa Chiuta mu mbiri na kuwusa kwake kwizira mukupereka chiponosko ku banthu bake na cheruzgo ku banthu awo mbarwani bake. Kweni Yesu wakurutirizga kapulikiskiro aka pakuphara katanthauliro kapya ka kuwusa kwa Chiuta. 9. Y esu wakazizika na kuzukumiska banthu awo bakamtegherezganga pakuyowoya kuti ufumu wa Chiuta weneuwo bakakhazganga, sono wafika (Mariko 1.15). Nyengo yakufiskika kwa Chipangano Chakare sono yafika. Wakalutirizga na kusambizga kuti Ufumu wuli pakati pinu kwizira mwa iyo na utebeti wake (Mateyo 11.1-15; 12.28; Luka 10.23ff; 17.20ff.) Chisambizgo ichi chili pakati pinu panji kuti chafiskika chikaba chachirendo chomene kubategherezgi. Palije Rabi (msambizgi wa chi Yuda) wali yose mweneuyo wakasambizgapo mwantheura (Luka 10.23ff). 10. K weni Yesu, nga mba Yuda banyake bamunyengo yake, bakasambizga kuti Ufumu wa Chiuta ngwamnthazi, kung’anamura kuti uchali undize (Mateyo 6.10; 8.11ff; 25.31-34; Luka 21.31; 22.17ff. Cf. Mateyo 5.3-12; Mariko 9.47). 11. N thowa yakumazgira chisambizgo chachilendo ichi nkhumanya kuti kapulikiskiro ka Yesu pa Ufumu wa Chiuta kali vigaba vyose vibiri: Ufumu wa Chiuta ngwasono. Yesu wakasambizga kuti Ufumu wa Chiuta wizenge